Beata Jaszczak – Metody pracy
Terapia Poznawczo-Behawioralna:
Cognitive Behavioral Therapy czyli Terapia Poznawczo- Behawioralna jest praktycznym podejściem psychoterapeutycznym, które rozwinęło się i nadal rozwija w oparciu o badania empiryczne. Podstawy teoretyczne mają swoje źródło w nurcie poznawczym i behawioralnym, zakładającym ścisły związek między sposobem myślenia, emocjami, a zachowaniem i bardzo często tym, co dzieje się w naszym ciele.
W nurcie CBT powstało najwięcej metodologicznie poprawnych badań nad skutecznością psychoterapii w odniesieniu do zaburzeń psychiatrycznych, wymienionych w amerykańskiej i polskiej Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych i Zachowania.
Wyniki badań wskazują na skuteczność leczenia TPB w następujących problemach:
- fobie (na przykład agorafobia, fobia społeczna)
- zaburzenia odżywiania (zwłaszcza bulimia)
- zaburzenia depresyjne
- zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne
- zespół lęku napadowego
- kryzysy par
- zaburzenia psychosomatyczne (np. hipochondria)
- zespół stresu pourazowego PTSD
- kontrola złości
Terapia ta dotyczy zarówno dorosłych oraz dzieci i młodzieży.
RTZ – Racjonalna Terapia Zachowań
RTZ jest terapią poznawczo-behawioralną, opierającą się o neuropsychofizjologiczne podstawy działania człowieka. W RTZ mówi się, że „Myślenie jest najważniejszą czynnością jaką wykonujemy; wywołuje i kontroluje nasze odczucia emocjonalne i działania fizyczne. Ponieważ nasze myślenie zachodzi tylko w naszych mózgach, wydaje się dziwne, że w książkach dotyczących psychoterapii rzadko wspomina się o tym, że ludzie mają mózgi” (z książki: Maxie C. Maultsby jr „RTZ podręcznik terapii poznawczo-behawioralnej”).
Terapia schematu
Terapia schematu jest to podejście terapeutyczne, które integruje nurt poznawczo–behawioralny, psychodynamiczny oraz Gestalt. Wywodzi się z nurtu poznawczo–behawioralnego, czerpiąc też to, co najbardziej efektywne z innych podejść. Swoje korzenie ma także w teorii przywiązania Bowlby’ego, która zakłada, że niezaspokojone potrzeby emocjonalne dziecka mają negatywny wpływ na jego rozwój. Ojcem Terapii Schematu jest Jeffrey Young – dyrektor Centrum Terapii Poznawczej w Nowym Jorku i Instytutu Terapii Schematu.
W swojej pracy z pacjentami łączę te bliskie sobie metody, podpierając się i starając się stosować samej mindfulness (uważność), która jest trzecią falą terapii CBT.
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing)
Metoda desensytyzacji i ponownego przetwarzania bodźców za pomocą ruchu gałek ocznych
EMDR jest neurologiczną metodą terapii zaburzeń po trudnych i bolesnych przeżyciach oraz traumach. Jej twórcą jest amerykańska psychiatra Francine Shapiro , która od 20 lat wprowadza EMDR do środowiska zdrowia psychicznego. EMDR jest skierowana na te doświadczenia, które przyczyniają się do powstawania zaburzeń w psychice i w ciele klienta. Trauma wywołuje zachwianie równowagi układu nerwowego tworząc blokadę, która uniemożliwia całościowe przetwarzanie informacji. To tak, jakby bolesne, pełne niepokoju wspomnienia były przechowywane w mózgu w odosobnieniu wraz z obrazami, emocjami i wszelkimi odczuciami dotyczącymi traumatycznego wydarzenia. W różnych momentach życiowych są one ponownie, jednak nieświadomie aktywowane i powodują trudności, które pozornie wydają się nie mieć związku z przeszłą traumą (często wypartą i nieświadomą): ataki paniki, syndrom stresu pourazowego, inne stany lękowe, bulimię, anoreksję i inne problemy psychiczne.
Wiele wydarzeń może spowodować tego rodzaju zaburzenia:
- uraz doświadczony przez ciężarną matkę (trauma płodowa)
- utrata bliskiej osoby
- katastrofy naturalne
- przemoc seksualna, fizyczna, emocjonalna, porzucenie
- bycie świadkiem przemocy bądź wypadku
- zranienia, choroby, wypadki
- operacje, długie unieruchomienie
EMDR umożliwia osiągnięcie takiego stanu, w którym możemy wspominać trudne chwile bez niepokojącego pobudzenia emocjonalnego, a nie przeżywać je wciąż na nowo w teraźniejszości.
EMDR jest sprawdzoną i wartościową interwencją terapeutyczną, używaną na całym świecie i co jest bardzo istotne – krótkoterminową, nie potrzebującą od pacjenta całego opisu traumatycznego wydarzenia. Grupa terapeutów z Wielkiej Brytanii ( Dr Derek Farrell, University of Birmingham, EMDR Association) jeździ po całym świecie i stosuje ją z powodzeniem wśród ofiar wojennych i katastrof naturalnych. To właśnie u nich odbyłam szkolenie i jestem pod stałą superwizją.